Pazarlama iletişimi ve markalaşma kendi metaforik altyapısını kurarken; referans aldığı kavramlar markanın geleceğini belirler. Marka artık günümüzde üründen daha fazla bir şeydir. Artmalar ve eksiltmeler markanın pazarlama iletişim stratejilerine göre dönemsel olarak değişse de değişmeyecek o ‘töz’ hedef kitleleri her zaman satınalma davranışını harekete geçirir. Bu organik töz’ün canlı kalması markanın varoluşsal sorunudur. Bu bağlamda Salihli Kirazı coğrafi işaretli ürünlerimiz içinde markalaşması en avantajlı değerlerimizden biridir. Bölge stratejik kavramlar üretme yeteneği açısından bize sonsuz olanaklar sunmaktadır. Tarihsel arka plana kısaca baktığımızda ilk olarak karşımıza çıkan ise: Demirköprü barajının batı kıyısında Sindel köyü yakınlarında Divlit Tepe’de yer alan fosil ayak izleridir. Burada ilginç olan bir erkek ve kadına ait ayak izlerinin yanında bir çocuk, köpek ve tavşan ait olan fosillerin Fransa, İtalya ve Macaristan’da bulunan fosillerden daha zengin olmasıdır. Tarımın doğduğu bu topraklar her gün bizi şaşırtmaya devam edecek gibi görünüyor. Bereketli Küçük Menderes Havza’sı içerdiği ören yerleri ve tarihi derinliği ile kültür ve tarım turizmini için olanaklarıyla bize göz kırpmaya devam ediyor. Sardes antik kenti, İlk Gymnasium, Bin tepeler tümülüsleri, Artemis tapınağı, İlk Sinagog ve İncil’de adı geçen 7 kiliseden biri ve yakın ören yerleri ile bir zaman tünelinin içinden geçersiniz bu topraklarda. Bunca yaşanmışlıkların ve aşkların diyarı olan Salihli bu yüzden olmalıdır ki kirazı da kalp şeklindir.
Pazarlamanın tek kuralı olan üretim ve ürün sürekliliği markalaşmanın temelini oluşturur. Bunun yanında pazar ihtiyaçlarına anında cevap vermekte pazarda büyümenin ve derinleşmenin itici gücüdür. Günümüz pazarlama dünyasında tüketicinin davranış eğilimlerini anlamak ve doğru çözümlemek için markalar ve şirketler artık klasik tüketici davranış eğilimleri araştırmalarının dışına çıkmıştır. Kullanılan pazarlama iletişimi araçları ile artık markalar hedef kitleleri ile duygusal bağlarını güçlendirmenin yollarını aramaktadır. Böyle bir pazar ortamında Coğrafi İşaretli Türk Ürünleri’nin uluslararası pazarlarda kendine yer edinebilmesi için farklı bir dönüşüm ve yaklaşım içine girmeleri artık bir zorunluluk olmuştur. Bu çözümleme çerçevesinden Kiraz üretimi ve ihracatımıza baktığımızda ise başarımızın altında uluslararası standartlarda üretim (HACCP, EUREPGAP) yapmamızdan kaynaklanmaktadır. Hatta bu noktada bu standartlara uygun üretim ilk kez Salihli’de kiraz üretiminde gerçekleştirilmiştir.
Salihli Kirazı Salih’linin güneyinde kalan Bozdağı’nın eteklerindeki Allahdiyen, Gökköy, Çamurhamamı, Bahçecik, Burhan, Kemer, Şirinyer köylerde üretilmektedir. Üretim alanı 3000 dekar olan Salihli Kirazı; 98.000 meyve veren ağaç ile yılda 1.960 ton ürün elde edilmektedir. Kendine özgü bu mikro klima Salihli Kirazı’nı diğer kirazlarımızdan ayırmaktadır. Ana çeşit olarak 0900 ziraat olan Salihli Kirazı’nın dölleyicileri olarak Starks, Gold, Lambert, Regina, Cordia sayabiliriz.
Dünya Kiraz Üretimi ve Türkiye
Bugün itibariyle üretimini sürekli artıran ülkemiz dünyada artan kiraz talebini karşılamakta büyük avantajlara sahiptir. Erkenci ve geçci kiraz çeşitlerimiz ve iklim avantajımızla özellikle İzmir, Manisa, Denizli, Çanakkale, Bursa, Isparta, Afyon, Niğde, Konya’da modern tarım teknikleriyle oluşan bahçelerimiz bizi üretim noktasında büyütmektedir. Tabi ki kiraz ihracatımızın daha fazla katma değere ve markalaşmaya ihtiyacı vardır. Kirazlarımızın bu bağlamda yöresel olarak konumlandırılması ve doğru bir pazarlama iletişimi dili oluşturulmasına da ihtiyacı vardır. Kiraz ihracatımızda ilk beş ülke ise Almanya, Rusya Federasyonu, Norveç, Hollanda ve Danimarka’dır.
Dünya Kiraz İthalatı
Ülkeler bazında dünya kiraz ithalatına bakıldığında, 2018 yılında dünyanın en büyük ithalatçı ülkesi Çin olup, bu ülkenin ardından Hong Kong ve Almanya gelmektedir. Burada dikkat çekilmesi gereken bir noktada Pazar deneyimlerimiz artıkça ihracat oranlarımızın da artıyor olmasıdır.
Tablo 1: Dünya Kiraz İthalatında ilk 10 ülke, 2014-2018 (Ton, 1000 $)
ÜLKELER
2014
2015
2016
2017
2018
TON
1000$
ÇİN
65.063
531.037
91.484
672.266
109.255
796.664
101.885
771.259
186.263
1.303.422
HONKONG
58.123
338.670
63.006
333.855
99.496
535.114
80.478
441.915
158.430
835.167
ALMANYA
34.178
125.486
36.984
112.886
45.134
160.356
51.370
192.254
43.589
157.784
K. KORE
13.348
125.452
12.578
125.801
13.805
124.976
17.648
160.405
18.067
163.096
KANADA
29.891
131.312
24.211
110.982
23.583
107.475
32.631
139.065
27.608
122.684
TAİPEİ
11.744
92.272
9.252
75.386
10.908
87.377
13.414
109.915
12.920
102.993
RUSYA F.
56.701
93.912
62.428
71.053
57.517
85.386
61.586
94.517
82.024
116.805
ABD
11.784
69.698
13.298
69.562
13.059
86.786
11.898
76.606
12.550
80.591
İNGİLTERE
18.823
74.989
18.350
61.287
17.019
59.446
16.044
51.274
14.025
48.194
KAZAKİSTAN
22.084
48.341
10.153
17.519
23.818
41.897
21.635
47.647
25.253
102.754
Kaynak: Trademap
Dünya Kiraz İhracatı
Ülkeler bazında dünya kiraz ihracatına bakıldığında, dünyanın en büyük kiraz ihracatçı ülkesi olan ABD’nin 2018 yılında 502 milyon dolar seviyesinde ihracat gerçekleştirdiği görülmektedir. Aynı yıl ABD’nin ardından Şili 2. sırada ve üçüncü sırada Hong Kong yer almaktadır. Türkiye 161,6 milyon dolar ile 4. Sırada yer almaktadır. Burada dikkat çekici olan ülke ise Hong Kong’dur.
Tablo–2:Dünya Kiraz İhracatında ilk 10 ülke, 2014-2018 (Ton, 1000$)
88.787
475.011
74.223
427.294
72.380
455.120
106.507
603.000
85.746
502.344
ŞİLİ
85.175
593.501
83.410
516.761
118.342
850.729
81.550
513.182
216.755
805.824
HON KONG
36.506
127.816
51.422
181.812
81.627
347.643
69.321
301.736
138.312
647.801
TÜRKİYE
49.758
145.032
68.591
122.672
79.789
182.539
60.121
159.042
75.304
161.674
İSPANYA
30.533
92.567
21.657
63.438
21.185
66.511
26.574
77.631
31.522
ÖZBEKİSTAN
17.219
43.624
5.398
15.738
29.166
51.687
31.606
66.922
Y. ZELLANDA
1.956
23.462
3.867
37.968
4.039
47.637
4.241
63.343
3.771
46.120
8.554
46.853
12.404
62.928
9.489
59.128
10.107
55.517
10.896
69.664
İTALYA
5.649
24.681
8.828
30.228
4.325
22.647
12.589
51.027
7.255
34.827
AVUSTRALYA
3.507
42.021
4.617
44.453
3.687
42.260
3.428
40.503
5.384
61.153
Salihli Kirazı ve Pazarlama İletişimi
Salihli Ticaret ve Sanayi Odası tarafından 11 Ağustos 2006 tarihinde başvuru süreci başlatılarak 20 Ocak 2008 tarihinde 100 numaralı coğrafi işaretli ürünümüz olarak tescil edilmiştir. Satış sorunu olmayan Salihli Kirazı topoğrafik özelliklerinden dolayı üretimin sınırlı olmasına rağmen azda olsa büyük bahçelere de sahiptir. Bu sayılan özellikleriyle Salihli Kirazının marka stratejileri açısından en avantajlı coğrafi işaretli ürünlerimizdendir. Başlı başına ürün odaklı pazarlama iletişimi stratejileriyle marka değerinin artırılması, etkinlik yönetimleriyle desteklenmesi ona yeni ufuklar açacaktır.
Kemal ÇİFÇİ Marka Danışmanı Coğrafi İşaretler Derneği Genel Sekreteri
10 Ekim 2019- Öveçler-Ankara
Kaynaklar:
Beni Takip Edin